Historia Ochotniczej Straży Pożarnej w Odrzykoniu

        Za datę powstania straży w Odrzykoniu przyjmuje się rok 1910. Nie znamy wszystkich inicjatorów powstania organizacji, ale wiemy że dużo inicjatywy w podejmowaniu różnych działań społecznych wykazywał ówczesny proboszcz parafii ks. Ernest Józef Świątek.

      Pierwszy wóz strażacki wraz z pompą trafił do Odrzykonia dzięki staraniom wójta Piotra Folty w 1907 roku. Zorganizowanej straży wówczas nie było, tylko wójt wyznaczał czterech mężczyzn do obsługi pompy.

Pierwszymi członkami straży byli:

• Józef Szafran – pełnił funkcję naczelnika
• Piotr Blicharczyk
• Jan Typrowicz
• Paweł Nawrocki
• Wojciech Zych
• Jakub Nawrocki
• Franciszek Urbanek
• Józef Feruś
• Stanisław Guzek

        Wybuch I wojny przerwał działalność straży z powodu powołania wielu członków do wojska austriackiego. Po wojnie straż weszła w posiadanie drewnianej szopy w centrum wsi, która po przebudowaniu stała się pierwszą remizą.

         Na posiedzeniu Rady Gminnej w 1921 roku, na wniosek Piotra Haręzgi założono Ochotniczą Straż Pożarną z prawdziwego zdarzenia – z obowiązującą wówczas w Polsce strukturą organizacyjną i umundurowaną. W 1926 roku zakupiono nową sikawkę, bluzy, hełmy, toporki i odznaki. W 1928 roku straż posiadała nowy wóz oraz kute drabiny.

       W 1931 roku nastąpił wzrost liczby członków. Umundurowany oddział bierze udział w świętach państwowych i kościelnych. Jedną z form uczestnictwa jest tzw. „stójka” przy Grobie Chrystusa w czasie Wielkanocy.

           7 kwietnia 1937 roku o godzinie 9-tej wybuchł jeden z największych w historii Odrzykonia pożar. Spłonęło wówczas 28 budynków. W akcji gaszenia, oprócz odrzykońskiej straży, brały udział jednostki z okolicznych miejscowości, krośnieńskich zakładów pracy, a nawet straż z Sanoka.

         W związku z tym, że ręczne sikawki były mało skuteczne straż zaczyna gromadzić pieniądze na zakup motopompy.

 Okres II wojny światowej

       Wybuch wojny spowodował wstrząs u mieszkańców naszej wsi. Wielu mężczyzn udaje się na Wschód aby uniknąć represji ze strony Niemców. Na terenach okupowanych rozwiązano wszystkie organizacje, także i straż. Pieniądze zebrane na zakup motopompy przepadły. Jednak strażacy nie zaprzestali starań o zdobycie tego sprzętu. W wyniku zabiegów w powiecie, motopompa znalazła się w Odrzykoniu za przekazane produkty żywnościowe. Była to niemiecka motopompa o wydajności 200 litrów wycofana z lotniska. Na terenie wsi działa konspiracyjnie Armia Krajowa, której członkami byli także strażacy. W dniu 2 października 1943 roku biorą oni udział w zdobyciu broni w dworze w Bratkówce.

       8 sierpnia 1944 roku od pocisku artyleryjskiego zapaliła się wieża kościelna. Do akcji gaszenia przystąpili strażacy ukrywający się w piwnicach Domu Ludowego. Odgłos pracującej motopompy sprowokował Niemców do ponownego ostrzału co spowodowało przerwanie akcji. Wieży nie udało się uratować, ale nie dopuszczono do pożaru dachu i organów.

Działalność powojenna

          Po wyzwoleniu straż wznawia działalność. W 1946 roku zakupiono przyczepę pod sikawkę i 80 m. węża. 

         stniejąca remiza zaczynała coraz mniej odpowiadać potrzebom OSP. W 1948 roku zapada decyzja o budowie nowej remizy. Miał to być budynek o wymiarach 10x7,5 m murowany z drewnianą wieżą obserwacyjną i świetlicą. Inicjatywa ta urasta jednak do budowy Domu Gromadzkiego. W jego budowie biorą udział wszystkie organizacje działające we wsi. Ze składek Odrzykoniaków mieszkających w USA zakupiono działkę i 7 lipca 1951 roku rozpoczęto wykopy pod fundamenty. Budowa trwała do roku 1968.

         W 1954 roku zakupiono za własne pieniądze polską motopompę LEOPOLIA o wydajności 800 l. W 1959 roku, za pieniądze z zabaw, zbiórek ulicznych oraz dotacji z Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej zakupiono samochód DODGE ¾ pochodzący z wojskowego demobilu.

            3 lipca zorganizowano jubileusz 50-lecia OSP. Była to wielka uroczystość wymagająca dużego zaangażowania i wielkich zdolności organizacyjnych.

     W tym roku zakupiono m.in. nową motopompę POLONIA PO 3.
W latach 60-tych jednostka posiadała bardzo dobrą drużynę, która zdobywała laury na zawodach. Należeli do niej: Tadeusz Blicharczyk, Stanisław Raś, Stanisław Nawrocki, Edward Folta, Ludwik Krygowski, Jan Urbanek, Mieczysław Danek, Stanisław Bączar, Jan Blicharczyk, Tadeusz Danek.

      W roku 1966 przyjęto w szeregi organizacji Chór Mieszany, a 13 czerwca 1968 roku nastąpiło połączenie Zarządów OSP i orkiestry.

      21 lipca 1968 roku nastąpiło uroczyste otwarcie Domu Ludowego, w którym wzięli udział przedstawiciele władz i mieszkańcy Odrzykonia.

     W roku 1977 straż podjęła się remontu kapitalnego, przeznaczonego do rozbiórki, starego Domu Ludowego. Przewodniczącym komitetu remontowego wybrano druha Józefa Urbanka.ziś w budynku tym, nazywanym Domem Strażaka, mieści się pierwsze na Podkarpaciu Muzeum Wsi.W 1978 roku jednostka wzbogaciła się o kolejną motopompę POLONIA PO5, węże tłoczne oraz drabinę przystawną ciężką.

    Na zebraniu sprawozdawczym 29 listopada 1981 roku nakreślono zadania inwestycyjne na najbliższe lata. M.in. konieczność modernizacji garaży lub budowa nowych, gdyż produkowane obecnie samochody gaśnicze nie zmieściłyby się w istniejących garażach. (Jednostka posiada już, oprócz samochodu DODGE, samochód STAR 25 SBM 2000/8 i ŻUK A15 GLM 8/8).Zarządem kierował wówczas druh Stanisław Chłyń.

            W lecie 1984 roku rozpoczęto prace przy modernizacji garaży – obniżono posadzkę w dwóch boksach o ok. 1m, wykonano nową posadzkę, wjazdy, założono nowe bramy.eraz do garaży mogą wjechać największe samochody.

12 maja 1985 roku odbyła się uroczystość jubileuszu 75-lecia OSP, w której uczestniczyli przedstawiciele władz administracyjnych, strażackich z województwa i gminy oraz strażacy i społeczeństwo Odrzykonia. Podczas uroczystości jednostka otrzymała Sztandar i nowy wóz bojowy STAR 266 GBM z wyposażeniem. W roku 1987 zastąpiono go nowym samochodem STAR 244 GBA 2,5/16.

      8 maja 1994 roku odbyła się uroczystość 90-lecia orkiestry dętej połączona z wręczeniem i poświęceniem nowego Sztandaru dla OSP. Przewodniczącym komitetu organizacyjnego był druh Kazimierz Filip. Była to podniosła uroczystość, w której wzięli udział m.in.: Piotr Komornicki- wojewoda krośnieński, Janusz Konieczny- prezes ZW ZOSP, płk Tadeusz Kubit- vice prezes ZW ZOSP, Janusz Nawrocki- wójt gminy Wojaszówka i prezes ZGm ZOSP, st. bryg. Władysław Janik- z-ca Kom. Gł. Straży Pożarnej, st. bryg. Eugeniusz Stukus- Kom. Woj. Straży Pożarnej w Krośnie, mł. bryg. Bogusław Michna- Komendant Rejonowy Straży Pożarnej i inni.W roku 1995 nasza OSP została włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego.

        10 czerwca 1997 nasi strażacy brali udział w zabezpieczaniu wizyty Ojca Świętego w Krośnie. Mieliśmy zaszczyt pełnić służbę przy kościele św. Piotra Apostoła i Jana z Dukli, który to kościół Papież, poświęcił, gdzie modlił się i odpoczywał po Mszy Św. na lotnisku w Krośnie. 

Podsumowanie

         Zostały tu przedstawione tylko niektóre zagadnienia z historii jednostki wybrane z Kroniki OSP w Odrzykoniu, która składa się obecnie z 3-ch tomów liczących ponad 200 stron.

   Pierwszą kronikę zaczął pisać w 1954 roku p. Franciszek Nawrocki- ówczesny kierownik szkoły w Odrzykoniu. Niestety po jego śmierci nie udało się odzyskać 

ani kronik ani żadnych materiałów.

     W 1982 roku prowadzenia kroniki podjął się mgr Ludwik Łach, który przez swoje zaangażowanie w zdobywaniu informacji odtworzył kronikę, z której możemy dziś dowiedzieć się wiele nie tylko o straży ale i o naszej wsi. Prowadził on kronikę przez 16 lat za co jesteśmy mu bardzo wdzięczni.

    Obecnie kronikę prowadzi druh Kazimierz Guzek.