Najważniejsze daty w historii OSP

1882 r. - 11 lutego Generał Gubernator Warszawski zatwierdza statut Straży Ochotniczej w Rawie, pozostawiając sobie także prawo do zatwierdzania rady nadzorczej, naczelnika straży, jego pomocników i naczelników oddziałów. Żadne zebranie wyjątkowe bądź uroczystości nie mogły odbyć się bez zgody władz.

- 19 czerwca następuje uroczyste poświecenie strażnicy.
1883 r. - wiosną tego roku rozpoczęto prowadzenie regulaminowych ćwiczeń, a organizowane zabawy i majówki miały spowodować zżycie się strażaków.

1885 r. - zaniepokojone prężną działalnością straży władze rosyjskie zaczęły ograniczać jej i tak względną swobodę, zabraniając prowadzenia ćwiczeń rzędowych i nakazując prowadzenie dokumentacji w języku urzędowym. Znaleziono też powód, żeby odsunąć od sprawowania władzy pierwszego naczelnika straży Ferdynanda Dulewskiego.

1887 r. - władze domagają się rocznych sprawozdań z działalności i informacji o każdej zbiórce straży.

1897 r. - czynny udział straży w gaszeniu fabryki papieru Wilhelma Dyłyniusa. Był to jeden z największych pożarów, podczas którego strażacy pracowali dwa dni.

- udział w pogrzebie pierwszego naczelnika straży, który stał się swoistego rodzaju manifestacją.

- zorganizowanie pierwszego amatorskiego przedstawienia, z którego dochód zasili kasę straży.

1899 r. - rząd rosyjski nakazuje wprowadzenie nowego statutu, straż zostaje całkowicie przemundurowana ustawowo i zorganizowana w myśl nowych przepisów.
1907 r. - rok ten zamyka 25 - letnią działalność straży wypełnioną służbą dla społeczeństwa i głębokim patriotyzmem.

1914 r. - oprócz działalności statutowej przyjęcie także obowiązków Straży Obywatelskiej niezbędnej w warunkach wojennych. Działalność tej straży miała szczególne znaczenie w czasie pierwszych niemieckich ataków, potem stopniowo zanikała.

1916 r. - zarządzeniem okupanta w marcu tego roku miała być ponownie w ciągu dwóch tygodni zorganizowana straż ogniowa oraz przedstawiony i zatwierdzony statut. Komendantem straży z urzędu zostaje druh Kazimierz Zalewski. Brakuje taboru, środków pieniężnych i ludzi. Organizowane są różnego rodzaju akcje w celu poprawienia tej sytuacji. Zajęto się też organizowaniem i szkoleniem pierwszej własnej orkiestry.

1917 r. - z powodu niebezpieczeństwa wynikającego z prowadzenia ćwiczeń w ruinach domów postanowiono wybudować własną wieżę ćwiczeń. Ówczesny burmistrz, inż. von Munzingen wyznaczył plac pod jej budowę i rozpoczęto pierwsze prace.

1918 r. - 29 sierpnia odbywa się uroczystość poświęcenia baszty, a 11 listopada zabrzmiały dzwony obwieszczające nie tylko Rawie, ale i Polsce wolność. Trzeba było zmobilizować wszelkie siły. Druhowie ruszyli z gołymi rękoma do rozbrajania i spełniania obowiązku.

1921 r. - do szeregów straży wstąpili nowi członkowie, których trzeba było szkolić. Kursy prowadził instruktor Związku Floriańskiego. Ciągle też uzupełniano skład orkiestry. W Warszawie odbył się Zjazd Straży Pożarnych, w którym wzięła udział cała drużyna wraz ze sztandarem i orkiestrą.

1923 r. - straż została przemundurowana w myśl przepisów Związku Floriańskiego.

1924 r. - przyjęcie na zebraniu ogólnym statutu Związku Floriańskiego.

1925 r. - Zarząd Straży rozpoczął starania o wybudowanie własnej remizy i złożył w tej sprawie memoriał do Magistratu. Wskutek tego Magistrat przyznał pewną sumę na budowę i wyznaczył plac przy ulicy Kościuszki jako miejsce dla przyszłej remizy.

1926 r. - przystąpienie do Okręgowego Związku Straży Pożarnych.

1928 r. - w 10 rocznicę odzyskania niepodległości, 11 listopada odbył się uroczysty akt poświęcenia kamienia węgielnego pod budowę nowego gmachu. Również w tym roku straż wzbogaca się o pogotowie samochodowe, co umożliwia szybki wyjazd do pożarów.

1938 r. - udaje się zorganizować większy zespół orkiestry i wyposażyć go w odpowiednie instrumenty.

1939 r. - po klęsce wrześniowej przyszedł trudny okres dla straży. Sprzęt pożarniczy został zniszczony, szeregi straży mocno przerzedzone (aresztowania, represje, obawa o własne życie). Nie do końca też rozwiązywał sprawę napływ młodych ludzi, których przynależność do straży chroniła przed wyjazdem na roboty, gdyż byli oni słabo przeszkoleni. Okupant zaś co prawda powołał do życia Ochotniczą Straż Pożarną, ale ją skoszarował, co źle wpływało na atmosferę.

1945 r. - w czasie cofania się wojsk niemieckich wiele budynków było podpalanych a więc strażacy musieli walczyć z szalejącymi pożarami, a potem tuż po wyzwoleniu uzupełniać i kompletować sprzęt. W marcu zostaje zwołane pierwsze po wyzwoleniu zebranie członków i sympatyków straży, na którym powołano naczelnika, prezesa, wiceprezesa, skarbnika i sekretarza.

1947 r. - odbywa się uroczystość przekazania sztandaru ufundowanego z inicjatywy Zarządu Straży przy dużym poparciu społeczeństwa.

1950 r. - kończy się okres rozwoju, a zaczyna upadek duchowy straży spowodowany zakazem kontynuowania pięknych tradycji, zlikwidowaniem Zarządu Straży oraz wieloma innymi ograniczeniami, np. dotyczącymi woli wyboru naczelnika. Uchwała z 4 lutego zlikwidowała istniejący od 1921 roku Związek Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej, powołując w to miejsce Komendę Główną Straży Pożarnych i komendy wojewódzkie oraz powiatowe.

1951 r. - ustawa z dnia 21 maja wydana przez Ministerstwo Gospodarki Komunalnej odebrała strażom znaczną część uprawnień dotyczących samorządności i decydowania w sprawach ochrony przeciw pożarowej, a w proteście przeciwko niej odchodzi wielu członków straży.

1956 r. - po październikowym plenum następuje odrodzenie się ruchu strażackiego, do pracy stają zasłużeni działacze. - 28 grudnia odbywa się Ogólnopolski Zjazd Delegatów Ochotniczych Straży Pożarnych, który powoła do życia Związek Ochotniczych Straży.

1958 r. - podejmowanie wielu czynności w celu uaktywnienia jednostki i jej rozwoju, np. zakup sprzętu i odzieży, szkolenia praktyczne, imprezy kulturalne. Niezwykle silny huragan, który dwukrotnie przechodzi przez te tereny, powoduje duże zniszczenia, uszkodzonych jest wiele budynków, słupów telefonicznych. Jak zwykle Rawska Ochotnicza Straż Pożarna jako pierwsza śpieszy z pomocą mieszkańcom Rawy i okolic.

1959 r. - Straż podejmuje zobowiązanie wpłaty pieniędzy na budowę szkół i internatów.

1960 r. - Zarząd nawiązuje pracę z Harcerstwem.

1962 r. - udział w ratowaniu mienia na często zalewanych terenach nadpilicznych.

1964 r. - uroczyste nadanie Straży sztandaru ufundowanego przez społeczeństwo miasta.

1965 r. - udział w zawodach wojewódzkich w Konstantynowie i zajęcie III miejsca.

1967 r. - organizowanie drużyn młodzieżowych męskich i żeńskich, które uległy rozsypce.

1968 r. - powstaje Sekcja Ratownictwa Wodnego

1971 r. - udział w Wojewódzkich Zawodach Pożarniczych, które odbyły się w Brzezinach i zajęcie I miejsca, a w następnej kolejności w zawodach krajowych i nagroda rzeczowa dla sekcji.

1972 r. - werbunek młodzieży ze szkół ponadpodstawowych oraz zawodowych, która zasiliła orkiestrę i przygotowuje się do pracy w drużynach młodzieżowych.

1976 r. - w Rawie Mazowieckiej odbywają się V Zawody Sportowo - Pożarnicze, w których biorą udział drużyny młodzieżowe zajmując I miejsce.

1980 r. - na posiedzeniu zarządu zostaje powzięta uchwała o powołaniu komitetu obchodów 100-lecia działalności straży.

1981 r. - Komenda Rejonowych Straży Pożarnych przekazuje naszej straży nowy samochód oraz dobry sprzęt i brakujące komplety ubrań. Zostają też naprawione instrumenty, orkiestra zaś wyposażona w nowe mundury. Przed ważną rocznicą strażacy mają poczucie, że ich poświęcenie i ofiarność zostały docenione.

1982 r. - uroczyste obchody setnej rocznicy utworzenia ochotniczej straży pożarnej, wydanie z tej okazji jednodniówki zawierającej historię jednostki, na której oparte jest niniejsze kalendarium.

1984 r. - Wojewoda Skierniewicki powołuje Zawodową Straż Pożarną w Rawie Mazowieckiej, która następnie przekształca się w państwową.

1992 r. - zostaje skomunalizowana strażnica OSP.

1997 r. - w 115 rocznice istnienia OSP wmurowano tablicę pamiątkową w ścianę budynku, upamiętniającą potomnych.

1998 r. - IV miejsce w Mistrzostwach Polski Strażaków Płetwonurków - Borówno 1998

2000 r. - IV miejsce w Mistrzostwach Polski Strażaków Płetwonurków - Borówno 2000

2001 r. - Rada Miasta odrzuca wniosek o przekazania strażnicy w formie darowizny.

2002 r. - Sąd Rejonowy w Rawie Mazowieckiej orzeka własność strażnicy OSP przez zasiedzenie.

- III miejsce w Mistrzostwach Województwa Łódzkiego Strażaków Płetwonurków

- IV miejsce na XIV mistrzostwach Polski Strażaków Płetwonurków - Borne Sulinowo 2002

2004 r. - w 123 rocznicę powstania OSP i 65 rocznicę wybuchu II Wojny Światowej postawiono obelisk przed strażnicą.

2005 r. - oddając hołd pamięci Janowi Pawłowi II delegacja OSP składa wotum "Toporek Strażacki" w muzeum w Wadowicach.

2007 r. - uroczyste obchody 125 lat istnienia OSP w Rawie Mazowieckiej.

2008 r. - na wieczną służbę odeszło dwóch znaczących dla jednostki członków OSP. Byli nimi pierwszy wiceprezes, naczelnik dh. Jan Ambroziak oraz drugi wiceprezes, dowódca sekcji ratownictwa wodnego dh. Czesław Janowski. Były to postacie, które utrzymywały jednostkę w stanie gotowości bojowej, brali czynny udział we wszelkich sprawach jednostki. Druh Jan był głównym filarem sekcji gaśniczej, natomiast druh Czesław sekcji ratownictwa wodnego.

25 lat ważnych zmian

Działalność OSP w Rawie Mazowieckiej w latach 1982-2007

Nastał rok 1983. Decyzją władz wojewódzkich częściowo z ochotników powstała Państwowa Straż Pożarna, która przejęła prawie cały sprzęt OSP łącznie ze strażnicą. Ochotnicza Straż Pożarna w Rawie Mazowieckiej oprócz Sekcji Ratownictwa Wodnego coraz rzadziej wyjeżdżała do pożarów. OSP pozbawiona samochodów oraz ciężkiego sprzętu praktycznie nie wchodziła do akcji ratowniczych.

Kwitło natomiast życie kulturalne jednostki. Nadal OSP ze swą orkiestrą uczestniczyła w uroczystościach państwowych i kościelnych. Każdego roku strażacy ochotnicy zaciągali warty honorowe przy grobie Pana Jezusa podczas Świąt Wielkanocnych.

Sekcja Pożarnicza jednak była w stałym pogotowiu do akcji ratowniczych, co roku brała udział w zawodach pożarniczych, odnosząc znaczące sukcesy. Brak własnych środków finansowych oraz obecność PSP ograniczała działalność statutową OSP. Strażacy ochotnicy nie mając własnego samochodu coraz rzadziej wyjeżdżali do pożarów. Komendantem PSP został Tadeusz Damaz. Swoją decyzją zlikwidował nawet samochód ratownictwa wodnego. Płetwonurkowie nie mieli czym wyjeżdżać do akcji ratowniczych. Nie zaprzestali jednak szkoleń i bardzo ochoczo prywatnymi środkami transportu wyjeżdżali do akcji ratowniczych. Z biegiem czasu zestarzał się ich sprzęt nurkowy. W roku 1988 prezesem zostaje Stanisław Stańczak. Jednostka pod jego dowództwem boryka się nadal z dużymi problemami finansowymi, co ogranicza działalność OSP.

W roku 1991 do jednostki przybywa nowy członek Janusz Pałka. W tym też roku na zebraniu sprawozdawczym jednogłośnie zostaje wybrany Prezesem OSP. Od tego okresu zaczyna się nowy etap w historii jednostki. Prezes Janusz Pałka ma większe możliwości działania. Pracuje zawodowo w Urzędzie Miasta pełniąc na początku funkcję Szefa Miejskiego Inspektoratu Obrony Cywilnej. Jako oficer w stopniu porucznika ma duże możliwości działania.

Odradza się w błyskawicznym tempie Sekcja Ratownictwa Wodnego. Trzon sekcji tworzą: instruktorzy M-2 - Tadeusz Męcina, Roman Kwiatek, Andrzej Skóra, Jan Nowiszewski P-2, jego syn Rafał P-3, Leszek Golański P-3, Daniel Stąporek P-3, Janusz Czech P-3, Czesław Janowski P-3, który zostaje dowódcą sekcji. Z sekcji odchodzi jeden z założycieli Andrzej Kamiński.

Błyskawicznie następuje rozkwit sekcji. Płetwonurkowie swoimi kanałami załatwiają dla sekcji dwa samochody marki "Nysa", które po wyremontowaniu służą do wyjazdów na akcje ratownicze oraz na szkolenia. Prezes Janusz Pałka zdobywa coraz większe środki finansowe oraz nowych sponsorów. W krótkim czasie duża część wyeksploatowanego sprzętu nurkowego zostaje zastąpiona sprzętem wysokiej klasy. Do sekcji napływa coraz więcej młodzieży - Agata Hudzik P-2, Mirosława Karwat - Wójcik P-1, Sebastian Stanisławek P-2, Leszek Gacparski P-1, Paweł Sawicki P-2, Piotr Oszajca P-2, Marcin Janowski P-2, Bartek Kamiński P-2, która po intensywnym szkoleniu zdobywa coraz to wyższe stopnie nurkowe międzynarodowej organizacji CMAS. W sekcji pojawia się Paweł, syn prezesa Pałki, który po ukończeniu studiów przechodzi cykliczne szkolenia aż do stopnia instruktora M-l. Mając dwóch instruktorów jednostka może w swoim zakresie szkolić jeszcze więcej młodzieży.

Kiedy uległy zniszczeniu ponad 20-letnie samochody Nysa, zaszła konieczność natychmiastowej wymiany środków transportu. Prezes Janusz Pałka z pomocą Komendanta Wojewódzkiego PSP w Skierniewicach Kazimierza Zduna zdobywa środki z Komendy Głównej Straży Pożarnej. Przekazane OSP 50 tys. zł umożliwiają kupno nowego jak na owe czasy samochodu marki "Lublin", który po adaptacji i karosażu jest w stanie pomieścić 9 ratowników wraz ze sprzętem. Z miejscowej Spółdzielni Inwalidów "Rawianka" Prezes Janusz Palka pozyskuje przyczepę kempingową służącą na wyjazdy ratownicze i szkolenia. Z Zakładu Gospodarki Komunalnej w Rawie Mazowieckiej prezesowi udaje się zdobyć oraz przyczepę transportową na sprzęt ratowniczy.

Płetwonurkowie przechodzą intensywne szkolenia na Jeziorze Powidzkim, Jeziorze Hańcza, w Zatoce Gdańskiej oraz w Chorwacji. W jednostce następuje czas dużej rotacji kadrowej z uwagi na młodzież odchodzącą na studia i niepowracającą do Rawy z powodu braku miejsc pracy.

Decyzją Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej RP Sekcja Ratownictwa Wodnego wchodzi w skład systemu Ratowniczo-Gaśniczego Polski. W ślad za tym idą niewielkie środki finansowe co pozwala zarządowi na zakup nowego sprzętu. Decyzją Komendanta Wojewódzkiego PSP w Łodzi gen. Karcza powraca do Jednostki samochód specjalny hydrauliczny (podnośnik) Star A29. Samochód eksploatowany przez prawie 20 lat przez PSP nadaje się praktycznie do kasacji. Jednak ochotnicy powoli remontują go, pragnąc w 2005 roku wprowadzić go do podziału bojowego.

W tym czasie kończą studia: Mirosława Karwat-Wójcik zdobywając stopień młodszego kapitana pożarnictwa, powraca do jednostki OSP i natychmiast zostaje jej naczelnikiem. W tym też okresie kończy studia teologiczne Radosław Sawicki, który zostaje niepisanym kapelanem jednostki.

W roku 2000 wyprowadza się z remizy do swojej siedziby na ulicę Przemysłową Państwowa Straż Pożarna. Zmieniają się władze miasta. Strażacy z OSP występują z pismem do władz miasta z zapytaniem o własność prawną remizy przy Placu Wolności 4. Okazuje się, że budynek remizy wybudowany ze składek społeczeństwa rawskiego dla strażaków nie jest ich własnością. W roku 1947 po II wojnie światowej bez zgody i wiedzy OSP budynek został upaństwowiony. W roku 1991 na wniosek ówczesnych władz miasta tj. burmistrza Piotra Wojewody i jego zastępcy Sławomira Stefaniaka budynek został decyzją wojewody Borczyka skomunalizowany. Oczywiście stało się to bez wiedzy i zgody strażaków-ochotników. Zaproponowano strażakom dzierżawę budynku za odpłatnością. Strażacy nie wyrazili zgody na taką decyzję burmistrza Macieja Wiśniewskiego, z-cy Krzysztofa Łopatki i Przewodniczącego Rady Miasta Wojciecha Kuby. Władze miasta zaciągając kredyty chciały sprzedać własność społeczeństwa rawskiego prywatnemu inwestorowi.

Prezes Janusz Pałka z Zarządem OSP podejmuje decyzję skierowania sprawy do Sądu Rejonowego w Rawie Mazowieckiej o rozstrzygnięcie własności remizy. Po prawie 2-letnim procesie niezawisły Sąd w Rawie Mazowieckiej swym postanowieniem przyznał budynek strażakom ochotnikom. W odwecie władze miasta na czele z burmistrzem M.Wiśniewskim za wszelka cenę chciały zwolnić z pracy zawodowej Prezesa J.Pałkę. Jednak komisja dyscyplinarna Urzędu Miasta nie dopuściła do tego i Janusz Pałka pełni do chwili obecnej funkcję Naczelnika Wydziału Spraw Obywatelskich i Zarządzania Kryzysowego. Stwarza to duże możliwości zdobywania coraz to nowszego sprzętu, który Naczelnik przekazuje w użyczenie miejscowej OSP.

Burmistrz Maciej Wiśniewski wraz ze swoją ekipą musiał uznać swoją porażkę. Przejęty ponownie budynek remizy ochotnicy zastali w opłakanym stanie. Zarząd OSP w składzie: Janusz Pałka -prezes, Czesław Janowski -z-ca prezesa, Leszek Czyżewski- z-ca prezesa, Stefan Męcina - skarbnik, Janusz Iwański - gospodarz oraz Henryk Magiera - sekretarz podjęli decyzję o wydzierżawieniu zbędnych pomieszczeń remizy a za uzyskane środki postanowiono przeprowadzić remont obiektu.

W roku 2003 i 2004 przeprowadzono remont dachu (650 m/2), wykonano 280 mb obróbek blacharskich, wymieniono 40 okien, 2 pary drzwi, wykonano termoizolację ściany od ulicy Mickiewicza (170 m/2), wykonano remont świetlicy i pomieszczeń garażowych. Strażacy OSP będąc wdzięczni swoim poprzednikom ufundowali i wybudowali przy Placu Wolności 4 obelisk wraz z tablicą pamiątkową. Uroczystość odsłonięcia obelisku 1 września 2004 roku uświetniła 123 rocznicę powstania OSP w Rawie Mazowieckiej. Odsłonięcia tablicy pamiątkowej i wmurowania aktu erekcyjnego z lewej strony pomnika dokonali: Burmistrz Miasta Eugeniusz Góraj oraz Starosta Rawski Józef Matysiak. Poświęcenia pomnika dokonał Prałat Mieczysław Iwanicki, Przeor Jan Koziatek, Ojciec Tomasz Urbański i Ksiądz Radosław Sawicki.

Prezes Janusz Pałka wykonał apel poległych dla tych, którzy odeszli na wieczną wartę. W uroczystościach udział wzięły władze Powiatu Rawskiego i Miasta, młodzież i społeczeństwo Rawy Mazowieckiej. Uroczystość uświetniała orkiestra strażacka pod batutą kapelmistrza Zenona Bulicza. Orkiestra ta w roku 1999 podczas wizyty Wielkiego Papieża Jana Pawła II w Łowiczu grała w pierwszym szeregu oddając mu hołd. Delegacja OSP w składzie Janusz Palka, Czesław Janowski, Jarosław Nastarowicz, Jan Ambroziak. Janusz Iwański oraz Tadeusz Ołtarzewski oddając hołd Papieżowi w jego muzeum w Wadowicach w czerwcu 2005 roku przekazała wotum - toporek strażacki na rękojeści którego wyryto napis: "Wielkiemu Papieżowi Janowi Pawłowi II w 123 rocznicę OSP Rawa Mazowiecka", a z drugiej strony rękojeści wyryto pierwsze hasło jednostki OSP służące jej po dzień dzisiejszy o treści : "BOGU NA CHWAŁĘ, LUDZIOM NA POŻYTEK".

Mimo wielu burz i zawirowań OSP w Rawie Mazowieckiej trwa na swoim posterunku, świadoma tego, że jest ważną częścią historii i wierna tym, którzy w trudnych czasach zainicjowali jej działalność i chwalebnie pełnili swoje społeczne obowiązki.